Afyon Lokumu Tarifi: Evde Lokum Nasıl Yapılır?

Osmanlı İmparatorluğu’nda özel günlerde servis edilen Afyon lokumu, zaman içerisinde saray mutfağından çıkarak halk ile buluşmuş, oldukça sevilen bir lezzettir. Türk mutfağının en sevilen lokum türlerinden biri olan Afyon lokumu, Afyonkarahisar bölgesinin yöresel lezzetlerindendir. En iyi Afyon lokumu elbette Afyon’da yeniliyor olsa da evde yapması da oldukça pratik. 

Süt, şeker, un veya irmik gibi temel mutfak malzemeleri ile hazırlanan lokum genellikle kare olarak kesilip şekillendiriliyor ve üzeri fındık, fıstık, ceviz gibi kuruyemişler ile süslenerek servis ediliyor. Damakta yoğun bir tat bırakmayan ve mide yakmayan bir tatlı olan Afyon lokumu, yemeklerden sonra ve Türk kahvesi yanında rahatlıkla tüketilebilir. 

Geleneksel Afyon lokumu son yıllarda çeşitli şekillerde karşımıza çıkıyor. Peki en iyi Afyon lokumu çeşitleri neler? Lokum çeşitleri adını süsleme malzemelerinden alıyor. Tel kadayıf kaplı lokumdan çikolatalı seçeneklere, file fıstık kaplı lokumlardan karışık malzemelerle doldurulmuş lokuma kadar birçok lokum çeşitleri bulunuyor.

Evde Afyon Lokumu Yapmak için Gerekli Malzemeler

Evde Afyon lokumu yapmak düşündüğünüzden çok daha kolay! Geleneksel Afyon lokumu manda kaymağı başta olmak üzere kaymak kullanılarak hazırlanıyor olsa da kaymak kullanmayı tercih etmiyorsanız, krem şanti kullanarak yumuş yumuş bir Afyon lokumu hazırlayabilirsiniz.

Size hem kaymaklı geleneksel Afyon lokumu tarifi vereceğiz hem de krem şanti kullanarak hazırlayacağınız bir alternatiften bahsedeceğiz. Evde lokum yapmak için gerekli malzemeler, kaymak dışında her evde her zaman bulunan temel malzemelerdir.

Peki evde Afyon lokumu yapmak için gerekli malzemeler neler?

• 1 litre süt 
• 1 su bardağı şeker
• 1 su bardağı un veya irmik 
• 100 gram tereyağ 
• 1 paket vanilya

Lokumun arası için:

• Kaymak (Önerimiz manda kaymağı olsa da inek sütünden elde edilen kaymak da kullanabilirsiniz.)

Kaymağa alternatif olarak krem şanti kullanacaklar için:

• 1 paket krem şanti
• 1 su bardağı süt

Tabanı için:

• Tepsi tabanına serpilecek kadar Hindistan cevizi

Lokum üzeri için isteğe bağlı olarak:

• Hindistan cevizi
• Fındık
• Fıstık
• Ceviz

Evde Afyon Lokumu Nasıl Yapılır?

Afyon lokumu dinlendirme, açma, soğutma, süpürme ve kesme gibi aşamalardan geçerek üretiliyor. Genellikle mermer zemin üzerinde yüzyıllardır aynı tarifle üretilen lokum evde de kolaylıkla hazırlanabiliyor.

Lokum için malzemeleriniz hazırsa evde kolaylıkla hazırlayabileceğiniz tarife geçelim. Size vermiş olduğumuz adımları takip ederek evde en iyi Afyon lokumu hazırlamak nasılmış, hadi başlayalım! 

• Orta büyüklükte bir tencere seçin. Şeker, bir litre süt ve unu orta ateşte kaynatın. Dikkat etmeniz gereken nokta, topaklanmayı önlemek için şeker tamamen eriyene kadar karıştırmaya devam etmektir.  
• Karışımı ocaktan almaya yakın tereyağ ve vanilyayı da malzemelerin içine ekleyin. Yavaşça karıştırmaya devam edin. 
• Hazırlamış olduğunuz karışım muhallebi kıvamında koyulaşınca dinlenmesi için kenara alın. 
• Bir borcamın tabanına Hindistan cevizi serpip, hazırladığınız muhallebiyi borcama dökün. 
• Lokum için hazırladığınız muhallebi oda sıcaklığına gelene kadar kenarda bekletin. 
• Eğer lokumu hazırlarken kaymak yerine krem şanti kullanacaksanız, hazırladığınız muhallebi dinlenirken krem şantiyi hazırlayın.
• 1 paket krem şanti ve 1 su bardağı sütü mikser ile güzelce çırpın. Elde etmeniz gereken kıvam görüntü ve yoğunluk olarak traş köpüğünü andırmalı. 
• Borcamda bekleyen muhallebi oda sıcaklığına gelince hazırladığınız krem şantiyi üzerine aktarıp, borcamın her yerine yayın. Eğer geleneksel Afyon lokumu tarifinde olduğu gibi kaymak kullanarak lokumu hazırlamak istiyorsanız, bu aşamada krem şanti yerine kaymağı muhallebinin üzerine yayacaksınız. 
• En iyi lokumu hazırlamak için borcamı buzdolabında en az 3-4 saat bekletin. Lokumun daha iyi şekillenebilmesi için karışımın bir gece boyunca buzdolabında bekletin. 
• Lokum hazırlarken en eğlenceli aşamaya geldik! Buzdolabında bekleyen lokum malzemelerini çıkardıktan sonra şeritler halinde kesin. Sonrasında ise klasik lokum şeklini alması için yuvarlaklar oluşturup şekillendirin. 
• Dilerseniz hazırlamış olduğunuz Afyon lokumlarını fındık, fıstık, ceviz gibi malzemeler ile süsleyerek servis edebilirsiniz. Kuruyemiş kullanmak görsellik katacağı gibi ayrı bir lezzet de katacak. 

İşte evde lokum hazırlamak bu kadar kolay! 

İlginizi çekebilir: Afyon’dan Alınacak Hediyelik Eşyalar

Afyon Lokumu Yapmanın Püf Noktaları

Evde en iyi lokumu elde etmek için size vermiş olduğumuz tarifi eksiksiz olarak uygulamanız yeterli. Elbette tarifi uygularken dikkat etmeniz gereken birkaç püf noktası da olacak. 

• Birçok tatlı tarifinde olduğu gibi lokum için hazırlayacağınız muhallebinin homojen olması oldukça önemli. Bunun için lokum muhallebisi hazırlarken karışımı ocakta aralıksız karıştırmanız gerekiyor. 
• Karışımı çok yavaş karıştırmamak gerekiyor. Çok yavaş karıştırdığınız zaman homojen bir karışım elde etmek yerine topaklanma ile karşılaşmanız mümkün. Ocaktaki muhallebi ilk olarak orta hızda karıştırılmalı, sonrasında ise karışım koyulaştıkça karıştırma hızını artırmanız gerekiyor. 
• Lokum kıvamını en iyi şekilde tutturmak için, karışımı hazırladığınız ilk aşamada biraz limon suyu katılabilir. Burada dikkat etmeniz gereken limon suyunu fazla kaçırmamak. Yoksa yumuş yumuş bir lokum kıvamı elde etmek isterken sert bir lokumla karşılaşabilirsiniz. 
• Her ne kadar hazırlamış olduğunuz lokum karışımını keserek elde kolaylıkla şekillendirebilecek olsanız da dilerseniz şekillendirme için lokum kaplarından faydalanabilirsiniz. Silikon ve metal lokum kapları kullanacak olanlar kullanım öncesinde kalıplarını yağlayıp unlamayı unutmamalı! Aksi takdirde lokumları kalıplardan çıkarmaya çalışırken şekilsiz lokumlarla karşılaşabilirsiniz.
• Lokum hazırlarken size bir diğer önerimiz ise Hindistan cevizi, fındık, fıstık, ceviz gibi kuruyemiş malzemeleri kullanarak süslemenizdir. Elbette bu bir ipucu değil fakat bu tür malzemeler lokuma farklı bir tat katacağı gibi görsel bir çekicilik de katar. 

Afyon Lokumu Neden Meşhur?

Afyonkarahisar iline özgü Afyon lokumu tarihi Osmanlı İmparatorluğu’na kadar dayanıyor. Osmanlı Dönemi’nde saray mutfağında özellikle özel günlerde hazırlanarak servis edilen lokum, bir zaman sonra saray mutfağından çıkarak halk arasında da sevilen bir lezzet haline geliyor. 

Afyon lokumu neden meşhur ve diğer lokumlardan farkı ne merak ediyor olabilirsiniz. Biz size hemen söyleyelim! Her şeyden önce geleneksel tarifle hazırlanan lokum, Afyonkarahisar’da yetişen manda ve inek sütlerinden elde edilen lezzeti ile meşhur Afyon kaymağı ile hazırlanıyor. Bayramlarda, düğünlerde ve özel günlerde sıklıkla karşımıza çıkan Afyon lokumu, incecik açılıyor ve fındık, fıstık, ceviz gibi kuruyemişlerle süslenerek servis ediliyor.

Kaymak üretimi ile bilinen Afyonkarahisar, kaymaklı geleneksel Afyon lokumu başta olmak üzere, diğer malzemeler ile hazırlanan çeşitleri ile de biliniyor. Afyon lokumu çeşitleri isimlerini içinde kullanılan diğer kuruyemişlerden alıyor. En sık karşılaşacağınız lokum çeşitleri arasında sultan lokumu, kuş lokumu, meyve aromalı lokum, çifte kavrulmuş lokum bulunuyor. 

İlginizi çekebilir: Afyon Yemekleri: Afyon’un En Meşhur 17 Yöresel Lezzeti

Lokum Kaç Kalori?

Yediğimiz içtiğimiz şeylerde, özellikle de tatlılarda kaloriye oldukça dikkat ettiğimiz bir gerçek. Peki besin değerlerini merak ediyor musunuz? 100 gramlık bir lokum yaklaşık olarak 380-400 kalori ediyor. İçerdiği besin değerleri ise şu şekilde: 

• 0,5 gram protein
• 0,5 gram yağ
• Yaklaşık 100 gram karbonhidrat 
• 80-90 gram civarında şeker
• 5 mg sodyum